CHP’NİN TARİHİ SORUMLULUĞU VE SOSYAL DEMOKRASİ

Sosyal Demokrasi, Sosyalizm ve Demokrasi’nin uyumlu bileşimini kuran bir siyasal düşünce biçimidir. Geçen yüzyılda, Alman İşçi Hareketine, A. Bebe ve W. Liebknecht isimli düşünürler, Marksizm politik ideoloji ve eylem yöntemi olarak kabul ettirdiler. Alman sosyalistlerin etkisi altında ve Marksist düşünce doğrultusunda, Avusturya-Macaristan, İskandinavya, Rusya, Hollanda ve İsviçre Sosyal Demokrat Partileri doğdu. E. Bernstein, Marksist ideolojinin revizyonunu ( kurucusu K. Marks’ın dediklerinin gerçekleşmemesi nedeniyle) önerdi ( Revizyonizm) ve böylece Alman ve İskandinav Sosyal Demokrat Partilerinde devrim (revolition) yerine evrim (reform) düşüncesi egemen olmaya başladı (Reformizm). 2. Enternasyonal Toplantısı, devrimci-evrimci kavgaları arasında geçti. Devrimciler, 2. Enternasyonal’den koparak, Moskova’da 3. Enternasyonal’i (Komünist Enternasyonal) topladılar. Reformist düşüncede onlar da yeniden sosyal demokrat partileri kurdular ve giderek güçlendiler.

Günümüzde, çeşitli ülkeler sosyal demokrat partileri, kendi ülkelerinin koşulları gereği birbirlerinden az ya da çokça farklı sosyal demokrat politikalar izlemekte iseler de ortak paydaları parlamenter demokrasiye inançları ve başka ülkelerin sosyal demokrat partileri ile işbirliğine ve dayanışmaya gönülden istekli olmalarıdır. Bunlara ‘insan hakları’ da denilir. Geleneksel anlamda ‘temel haklar’ denildiğinde, bireylere Devlet karşısında tanınan haklar (insanın kişiliğini savunması ve siyasal katılma hakkı gibi) anlaşılır. Özellikle son yüzyılın başlarından beri yoğunlaşan uğraşlar sonucunda bu iki kategorik hakka bir de ‘ekonomik ve sosyal haklar’ (çalışma, adaletli ücret isteme, sosyal güvenlik hakları gibi) eklenerek temel haklar katalogu tamamlanmıştır.

Devlet bu hakları tanımak ve uygulamakla yükümlüdür. Demokratik ve çağdaş anayasaların hemen hepsinde (TC. Anayasası’nda da) temel haklar güvence altına alınmıştır. Ayrıca, pek çok uluslararası alanda etkisi olan bildirgede de yer almıştır. Bunların en eskisi İngilizlerin ‘Magna Charta’sı (1215), ‘Habeas Corpus Act’ı (1679) ve ‘Bill of Rights’ (1689) isimli insan hakları bildirgeleridir. Bunlar gibi 1789 Fransız Devrimi’nden sonra ‘İnsan ve Yurttaş Hakları’( A.B.D.’de 1776’da ) bildirgesi ilan olunmuştur. En yenileri de 10.12.1948 tarihli BM-İnsan Hakları Bildirgesi ile aynı tarihli ‘Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ dir. Sosyal demokratlar, insan haklarını bir bütün olarak kül halinde savundukları gibi, özellikle de ‘ekonomik ve sosyal hakları’ başka diğer tüm siyasal oluşumlardan daha büyük inanç ve titizlikle savunmakta, uygulamaya geçirilmeleri için uğraş vermektedirler. Bu da onları diğer partilerden ayıran belirgin ölçü olmaktadır. Bireylerin eğitim, meslek edinme ve ilerlemelerinde eşit sosyal şanslara sahip olmalarını hedefleyen toplum ve kültür politikası izlenmesidir. Sosyal demokratların uğraşları, ‘fırsat eşitliğini engelleyen’ tüm pürüzleri ortadan kaldırmaktır.

Türkiye’deki sosyal demokrat partilerin Avrupa’dan farklı olarak ideolojik düzlemde birçok eksikleri bulunmaktadır. Sosyal demokrasi, bireyi devlet karşısında korumayı ve sosyal haklarını güvence altına almayı hedefler. Devletin sosyal, kültürel düzlemde gelişmesinde, reformlara en büyük desteği sosyal demokrasi sunar. Sendikal haklardan tutun da, etnik, dini birçok konuda sosyal demokrasinin evrensel ilkeleri-görevleri bulunmaktadır. CHP yenilenen kadrosuyla, sosyal demokrat ilkeleri daha kısa sürede hayat geçirebilecek düzeyde ve niteliktedir. Elbette! Şunu açıkça belirtmek gerekir, Türkiye ciddi sorunları ve farklı dinamikler üzerinde yükselen bir ülke, bu ülkenin genel dokusunu iyi analiz etmek ve o şekilde siyasal tezler üretmek gerekir. Klasik Batı Avrupa sosyal demokrasisi, bu coğrafyanın dokusunu ve dengelerini alt üs edebilir. CHP, bu olguları gözeterek kendi nesnelliğine göre bir sosyal demokrasi yorumu yapmalıdır.

CHP, Savaş çığırtkanlığına, etnik milliyetçiliğe ve her türden gericiliğe karşı bir arada yaşamı örgütlemekle mükelleftir.

CHP, Tarihsel misyonuna uygun olarak ( Evrensel sosyal demokrasiyi ve demokratik siyaseti savunmakla mükelleftir.) OHAL – KHK ve antidemokratik tüm uygulamalara karşı sesini daha fazla yükseltmek ve toplumu örgütlemek zorunluluğunu tarihsel bir misyonu olarak görmek zorundadır… Bu gün ki koşullarda özellikle!

CHP, başka bir dünya mümkündür tezini, seçeneğini topluma güven verecek şekilde sokağa yansıtmalıdır. Bu yaşadığımız dönemin derin bir trajedi ve keşmekeş ‘ e everilmemesi için öncülüğünü – sorumluğunu geciktirdiği takdirde…

Tarihsel sorumluluğundan kaçmakla kalmayıp, kurduğu yapının çöküşüne şahit olacaktır ne yazık ki.